Vô tinh (azoospermia) là tình trạng không tìm thấy tinh trùng trong tinh dịch khi xuất tinh của người nam giới, khiến nam giới không thể thụ thai tự nhiên. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây hiếm muộn ở nam giới, tỉ lệ nam giới mắc tình trạng vô tinh là khoảng 2%.

1. Vô tinh được chẩn đoán như thế nào?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, chỉ được kết luận là vô tinh sau khi làm tinh dịch đồ ít nhất 2 lần, cách nhau một tháng (ly tâm mẫu tinh dịch rồi lấy lớp cặn đó soi dưới kính hiển vi nếu không thấy tinh trùng thì mới được kết luận là không có tinh trùng – Azoospermia.

Trong 1 số trường hợp, quá trình sản xuất tinh trùng của người nam giới sẽ giao động theo thời gian, có thời điểm tăng rất cao nhưng cũng có thời điểm giảm rất thấp. Đó là nguyên do cần phải có ít nhất 2 lần xét nghiệm tinh dịch đồ, và người chồng sẽ được bác sĩ yêu cầu kiêng xuất tinh dài ngày hơn (trước khi quay lại xét nghiệm lần 2) để đảm bảo kết quả được chính xác.

2. Những nguyên nhân gây vô tinh

Vô tinh có thể do nhiều nguyên nhân gây nên. Các nguyên nhân có thể xuất hiện đơn độc hoặc cùng đồng thời với nhau. Bao gồm:

- Tắc nghẽn đường dẫn tinh trùng, từ tinh hoàn ra dương vật. Hay còn gọi là vô tinh do tắc nghẽn. 

- Nhiễm trùng đường sinh dục nam giới

- Chấn thương đường sinh dục.

- Tác động của phẫu thuật, xạ trị, hóa trị tại vùng sinh dục.

- Do di truyền: bệnh lý đa xơ nang (cystic fibrosis), bất thường về số lượng và/hoặc mất đoạn trên nhiễm sắc thể Y. 

- Một số nguyên nhân khác: tinh hoàn ẩn, giãn tĩnh mạch thừng tinh, do sử dụng một số thuốc, sử dụng đồ uống có cồn quá mức, sử dụng các chất kích thích.

3. Vô tinh có triệu chứng không

Vô tinh hiếm khi có triệu chứng rõ rệt. Một số dấu hiệu có thể gợi ý như: tinh dịch có màu bất thường (đỏ, nâu), tinh dịch loãng. Tình huống phổ biến là tinh dịch có lượng rất ít thường liên quan đến tình trạng tắc nghẽn ống phóng tinh. Tình trạng đau khi xuất tinh thường được lo lắng nhưng lại không liên quan đến vô tinh.

Thông thường, bệnh được phát hiện trong tình huống các cặp vợ chồng mong con trên 1 năm, đi khám hiếm muộn tại các cơ sở y tế.

4. Nam giới vô tinh có cơ hội có con của chính mình không?

Cơ hội để một người nam giới mắc vô tinh có con của chính họ phụ thuộc vào chẩn đoán nguyên nhân gây ra tình trạng vô tinh. Do đó, bạn cần tới những trung tâm IVF có đầy đủ trang thiết bị và các xét nghiệm để chẩn đoán chính xác, trong thời gian sớm nhất, để từ đó có thể tiến hành điều trị sớm nhất có thể. Điều này sẽ giúp gia tăng cơ hội thu được tinh trùng, đặc biệt là ở một số trường hợp có sự sụt giảm sản xuất tinh trùng theo thời gian.

Tại bệnh viện Phụ sản Quốc tế Sài Gòn (SIHospital) có thể thực hiện các phương pháp tìm tinh trùng tại mào tinh (PESA) – là bể chứa dự trữ tinh trùng trước khi xuất tinh và tìm tinh trùng tại tinh hoàn (TESE) – nơi sản xuất ra tinh trùng.

Theo số liệu thống kê tại SIHospital, có khoảng 50% số trường hợp nam giới vô tinh có thể tìm thấy tinh trùng sau khi thực hiện các thủ thuật.

Điều quan trọng nhất trong hành trình điều trị vô sinh cho những trường hợp người chồng không có tinh trùng là vợ chồng không từ bỏ hy vọng, đặc biệt là người chồng. Đừng từ bỏ hy vọng, hãy cho bản thân và đứa con tương lai một cơ hội. Chúng tôi sẵn sàng đồng hành cùng các cặp vợ chồng trên hành trình đó.

Tài liệu tham khảo:

1. Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine (ASRM), Society for Male Reproduction and Urology (SMRU). 2018. Evaluation of the azoospermic male: a committee opinion, Fertility and Sterility. 109(5):777–82. fertstertdialog.com/users/16110- fertilityand-sterility/posts/29614-25673 .
2. Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine in collaboration with the Society for Male Reproduction and Urology. “The management of obstructive azoospermia: a committee opinion.” Fertility and sterility vol. 111,5 (2019): 873-880. doi:10.1016/j.fertnstert.2019.02.013. fertstert.org/article/S0015-0282(19)30124-4/fulltext